zondag 22 april 2018

Rugzak 2 is binnengevlogen

Geolocator - rugzakje

Vorig jaar (2017) tijdens de CES periode, dus ongeveer  in dezelfde maand als nu, werden een aantal Zwartkoppen uitgerust met een geolocator, of ook wel rugzakje genoemd.
Een uitleg hierover is in deze blog weergegeven.

Zwartkop met geolocator
De bedoeling was /is dat de vogel na een jaar weer terugkeert op de plaats waar hij geringd is en voorzien werd van een geolocator.

Aangezien er in de CES periode veel zwartkoppen geringd en dus ook gevangen worden, 
werden de zwartkop mannen  met een rugzakje, naast de geolocator ook voorzien van een roze ringetje, 
om ze daarmee makkelijker te kunnen herkennen in een mist-net.

Het was vandaag de 2e CES-ronde en zelfs ook de 2e geolocator die terugkwam op onze CES locatie.
Erg spannend waar de vogel geweest is in de afgelopen winter.
Zou zo maar weer ergens in de Sahara geweest kunnen zijn.

Zwartkop met geolocator
Maar dat weten we nog niet. Wat we wel weten is de conditie van de vogel.
Heeft zo’n zwartkop hinder ondervonden van het rugzakje ?.
Voor zover we kunnen zien en meten ziet de vogel er gezond uit.
Hij heeft geen lichamelijke schade opgelopen en is goed op gewicht.

Geolocator
Voor het onderzoek is het natuurlijk belangrijk om de geolocator terug te krijgen, maar voor ons geldt vanzelfsprekend ook het welzijn van de vogels.

verwijderen geolocator
nog voldoende vet
voor herkenning een extra kleurtje
meten is weten
Zelfde Zwartkop zonder rugzak
GEOLOCATER:

Zwartkop man
De geolocator weegt ongeveer 0,7 gram, wat minder is dan 5% van het lichaamsgewicht van een zwartkop en daardoor ruim binnen de aanvaardbare belasting valt,  is 16 mm lang.
De lichtcensor is bevestigd op een ‘antenne’ om te voorkomen dat deze afgedekt wordt door de rugveren van de vogel. De antenne is 14 mm lang.

De geolocator wordt bevestigd d.m.v. een tuigje en wordt als een soort “rugzakje” op de rug van de vogel meegedragen en vormt geen belemmering voor het vliegen en de rui.

De geolocator bestaat uit een lichtgevoelige censor, een klok, een geheugenchip en een batterij. De lichtintensiteit wordt door de geolocator zeer frequent en exact gemeten, en wordt samen met het exacte tijdstip van de meting opgeslagen.

Ze kunnen elke minuut het zonlicht meten. Op basis van zonsopgang en zonsondergang is de daglengte te bepalen, en daarmee de breedtegraad. Het moment dat het middag en middernacht is, verraadt de lengtegraad. En zo is de locatie, op 50 tot 200 kilometer nauwkeurig, te bepalen.

De lengte van de periode waarover gegevens worden gemeten en opgeslagen is afhankelijk van de grootte van de geolocator (en dus de grootte van de vogelsoort waarop de geolocator wordt bevestigd) en varieert van 9 maanden tot circa 8 jaar.

Zwartkop, ziet er goed uit na verwijdering rugzak
Bij terugvangst worden de gegevens uitgelezen en met behulp van een computer bewerkt.
Uit de snelheid waarmee de lichtintensiteit ’s morgens toeneemt en ’s avonds afneemt wordt het tijdstip van zonsopgang en zonsondergang berekend.


Omdat dit tijdstip varieert met zowel de breedtegraad als de lengtegraad kan hierdoor twee keer per dag een geografische positie worden berekend.
De nauwkeurigheid van deze positie is ongeveer 100 tot 150 km

Volgens de eerste berichten hebben onze Zwartkoppen de winter doorgebracht in Marokko.

Zwartkop man


donderdag 19 april 2018

Pulletjes in het veld

Kievit  - pul

De kieviten zijn weer vol op aan het broeden. Op diverse groene veldjes, ook in de stad, zitten de kieviten op het nest of staan op de uitkijk om hun pulletjes in de gaten te houden.

Bij onraad laat de kievit zijn nest met eieren achter en loopt mank en met een lamme vleugel weg. Een prachtige afleidingsmanoeuvre om zijn nest niet prijs te geven.

Bij onraad gaan de pulletjes ( jonge kieviten ) niet rennen, maar verstoppen zich bij- of onder een plant.

Om te voorkomen dat er ook dit jaar nesten of pullen onder de wielen van auto’s terecht komen, werd er contact opgenomen met de gemeente, die aan enkele medewerkers van de VRS De Haar materiaal ter beschikking stelden en toestemming verleende, om provisorisch het veld af te zetten ter voorkoming van het parkeren op het veld bij het strand van de Haarrijnseplas.

Grasveld bij  strand Haarrijnseplas
Geweldig !!! Een dag later is het veld vakkundig afgezet met een definitief hekwerk.
Soms mopperen we weleens. Maar dit is klasse. Bedankt namens de kieviten.

Zoek het verschil
Maar samen met Tijs ook op zoek geweest naar kievit-nesten en pulletjes. 

Hamtoren - de akkers

een vreemde combinatie

Waar is het nest ? ( zie rechts)

Vroeg op pad en de vraag is of dat wel verstandig was. 
De kieviten werden net wakker en gingen foerageren. 
En dan is het moeilijk ofwel niet te doen om de nesten terug te vinden.
Maar het werd toch een groot succes. 
In het veld bij DHL werden twee nesten met pullen gevonden. Zeven kleine kievitjes van één of twee dagen oud kregen een ring. 

Bijna niet zichtbaar

zo beter in beeld
 Na meten en wegen (zo’n 17 gram) werden ze weer teruggebracht naar de plaats waar ze opgeraapt waren, zodat vader en moeder weer toezicht kan houden op hun grut.

Ringen


wegen


Een kunst om die kleintjes te zien lopen tussen het gras en een nog grotere kunst om ze vervolgens terug te vinden als ze weggedoken zijn tussen- en onder de planten.


ik ga alvast,bedankt voor de ring

 


Schitterend om zo’n kleintje, doodstil te zien liggen. Wat is de natuur toch ontzettend boeiend. Dat zo’n pulletje van 1 of 2 dagen oud al weet wat hij moet doen bij onraad.

terug in het veld
Maar er zijn nog een aantal nesten waar nog even gewacht moet worden voordat de eieren uitgekomen  zijn.





woensdag 18 april 2018

Ze zijn er weer.

Nest Scholekster

Wie zijn er weer? De scholeksters.
Ze zijn ook dit jaar weer de bewoners op het platte dak van het politiebureau Leidsche Rijn.
Vandaag de eerste controle op het dak.
Kijken of ze er zitten en of ze al actief zijn met het maken van een nest.

Politiebureau Leidsche Rijn
Leuk, ze hebben al een nest en er liggen al drie eieren.
Nest is een groot woord.
De stenen zijn opzij geschoven en in het kuiltje liggen kaal de eieren.

Dus dienders van de politie, haal de beschuit met muisjes alvast maar in huis.
Binnenkort lopen, als alles goed gaat, drie de jonge scholeksters op het dak.


een roestvrije stalenring en drie kleurringen


Het lukte om een ouder te vangen en van de nodige (kleur)ringen te voorzien. 


Trots toonde hij (of zij) even later zijn mooie ringen aan twee on-geringde soortgenoten.


Tijs gaat zeker nog wel een poging doen om ook deze twee van ringen te voorzien.
Maar eerst afwachten of het legsel uitkomt. In ieder geval een mooi begin.
Leuk, de wijkagent twittert en het AD maakt er een artikel van.

Vier of vijf mei 2018 zijn de eieren alle drie uitgekomen.


UPDATE: 19 februari 2019 is de BLP-R2YS weer teruggezien bij de Haarrijnseplas
( R2YS = rode ring met "2" en een gele ring met "S")





dinsdag 17 april 2018

Uit de kast

Bosuil - juveniel - takkeling - uilskuiken

Gisteren zaten ze nog in de kast en keken door de ingang (of uitgang) naar buiten. Volgens broer Theo prachtig om te zien.

Dus vandaag nam hij een fototoestelletje mee om wat foto’s te maken van de schitterende jonge uiltjes.
Maar ze zaten niet meer in de kaat. Wel vlogen er enkele kauwen in- en uit met  een bek vol nestmateriaal.

Na enig zoeken werd een jonge bosuil gevonden.
Wat moet je er mee ? Kan de vogel wel op de grond blijven ? Kan hij vliegen ? Genoeg redenen om mij maar even te bellen.
Nu weet ik ook niet overal het antwoord op, maar weet wel waar ik het juiste antwoord kan krijgen.

Bosuil - juveniel
De jonge uil zat inmiddels tijdelijk in een kuip en er werd nog gezocht naar zijn kleine broer of zusje. Die was toch snel gevonden en zat hoog in de boom te slapen.




Een belletje naar onze uilenman Johan Tuls, die deze uiltjes pas geleden ook geringd heeft.
Huib stuur even een fototootje, dan kan ik wel zien of hij groot genoeg is en het zelf kan redden.


terug in de boom


En dat moet hij kunnen. Dus in opdracht van Johan het uiltje in de boom gezet. Kan hij tot rust komen en later roept hij wel om zijn vader en moeder, die dan wel langs komen met een lekker hapje. Komt allemaal goed.


Maar wat zijn het toch prachtige beestjes en natuurlijk moesten er wat foto’s gemaakt worden.
De lessen van de afgelopen jaartjes bij het assisteren met ringen, zijn nu goed te gebruiken.
Geleerd om rustig om te gaan met vogels en ze op de juiste manier vast te houden, zodat de vogel zich niet kan bezeren.






Voordat ik weer richting huis ga, zat ons uiltje in de boom waar we hem hadden neergezet, gewoon een uiltje te knappen. Prachtig toch.