De zon |
Op deze extra dag in februari 2024, op pad met de
wandelgroep, de Band of B.
Een groep oud collega’s onder leiding van onze vaste gids Peter Gieling.
Er is zicht op de toren |
Nog volop werkzaamheden aan de Dom |
Bij vertrek van huis regent het en volgens buienradar blijft
het regenen tot laat in de middag.
Een vast gezegde bij de politie is/was altijd “een goede diender wordt niet nat”.
Zou er een oud collega het lef hebben, om het voorstel te doen, om een dag
later met mooi weer te gaan fietsen.
Nee dus. Ik probeer het nog een keertje
door selfie te sturen in de regen. Maar ook dat helpt niet.
Ach, en op den duur went het ook wel weer om in de regen te
fietsen.
Fietsen staat op het programma. Een fietstocht door Utrecht met als thema “het Heelal”.
Daarnaast worden er enkele zijsprongetjes gemaakt ( tekst cursief)
Maar eerst koffie in het gebouw van Down Under, waarbij Peter in een droge omgeving kan vertellen wat de tocht inhoud.
Vervolgens starten we echt met de planetentocht bij het Academiegebouw op het
Domplein.
Vandaaruit fietsen we de planetenroute
van Louk Röell.
We volgen namelijk de planetenroute waarin elke gemaakte
meter in de route correspondeert met een miljard meter in het heelal.
In de vorm van metalen bollen worden op de route de planeten
zichtbaar.
Het vertrekpunt is de zon die zich bevindt bij de Domtoren.
Daarna ga je door
de binnenstad richting Bunnik en passeer je de andere planeten, zoals
Mercurius, Venus, Mars, Jupiter en de laatste is Neptunus.
De planetenroute is bedacht door Louk Röell.
Hij wilde de enorme afstanden tussen de planeten inzichtelijk maken.
Aangezien dat niet makkelijk te realiseren is in een boek of poster, kwam hij
met deze route.
Zo ervaar je als wandelaar/fietser echt hoe groot ons zonnestelsel is.
De metalen bollen zijn niet alleen qua afstanden op schaal, maar ook de
planeetgroottes ten opzichten van de zon kloppen. Elke gemaakte Utrechtse meter
is gelijk aan een miljard meter in het heelal.
UvU Academiegebouw, start van de tocht |
De Dom-zon, 1,4 meter in doorsnee |
De binnen cirkel van de klok is gelijk aan de doorsnee van de Dom-zon |
De Dom-zon heeft een doorsnee van 1,4 meter en is daardoor een miljard keer zo
klein als de echte zon en ligt voor de ingang van het Academiegebouw.
De doorsnee van de koperen globe is gelijk aan de binnen cirkel van het
uurwerk.
Op die manier heb je bijna van elk punt zicht op de “Zon”
In een gewoon tempo lopen door de Lange Nieuwstraat lopen, komt
overeen met zo’n vijf keer de
lichtsnelheid.
Al na 58 meter bereik je de eerste planeet Mercurius, vijftig meter verderop
venus en op ongeveer dezelfde afstand de Aarde en de Maan
Wat zal er gedacht worden door voorbijgangers ? Een groepje mannen kijkend naar een muur |
Mythe van Atlas en Heracles (Hercules)
Heracles gemaakt van brons en wit geschilderd de wereldbol is van een plastic materiaal |
De reus Atlas had tegen de Olympische Goden gevochten en
verloren. Als straf moest hij de aarde op zijn schouders dragen. Atlas stond
daar al een eeuwigheid, toen Heracles kwam.
Om zich te zuiveren en onsterfelijk te worden, moest
Heracles twaalf ‘werken’ uitvoeren (de opdrachtgever hoopte dat hij daarbij zou
sterven)
De 11e taak was simpel, breng Eurystheus de appels.
Een vriend gaf de tip: laat de reus Atlas de appels halen.
Heracles bood aan dat hij de aarde even zou overnemen als Atlas de appels ging
plukken.
Dat vond de reus prima en hij overhandigde het gevaarte aan Heracles.
Het halen van de appels was voor Atlas een koud kunstje. Maar toen hij terug
kwam, kreeg hij een idee. Hij voelde er niet veel voor om de hemel weer op zich
te nemen. Hij stelde voor dat hij de appels naar Mycene zou brengen, en
natuurlijk, maar dat zei hij niet, was hij niet meer van plan daarna nog terug
te komen.
Heracles had hem wel door, maar begreep ook dat hij de reus niet boos moest
maken. ‘Dat is heel aardig van je,’ zei hij, ‘dan draag ik zo lang de aarde.
Maar zou je me voordat je vertrekt nog een plezier willen doen? Ik zou mijn
schouders graag even willen laten uitrusten, omdat ik niet gewend ben dit soort
zware dingen te tillen. Kun je het ding heel even van me overnemen?’
Atlas was bereid hem even af te lossen en nam de aarde weer op zijn schouders.
Zodra Atlas de vracht had overgenomen, pakte Heracles de appels en ging er
vandoor.
Nieuwe gracht 15-17 Utrecht |
Daar stond Atlas te jammeren met het hemelgewelf op zijn
schouders.
En waarschijnlijk staat hij er nog, want voor zover ik weet is de aarde nog
niet gevallen. (bron Wordpress.com )
De Smeetoren was een waltoren die sinds 1145 deel uitmaakte van de verdedigingswerken van de stad Utrecht. Vanaf 1642 werd de toren gebruikt voor sterren- en weerkundige waarnemingen tot de toren omstreeks 1855 werd afgebroken.(bron. Wikipedia)
Bolwerk Sterrenburg, Sterrenburg ligt in het
zuidwestelijk deel van de stad, vooruitstekend in de Stadsbuitengracht en
getooid met een robuust huis erbovenop. Een van de vorige bewoners, tussen 1955
en 1995, was kunstschilder en graficus Hans van Dokkum. Het huis is daarna gerestaureerd
en wordt goed bijgehouden door bewoner Jacob Six. Elk jaar op Open
Monumentendag ook als het niet in het programma staat is Sterrenburg open voor
bezoek.
Zicht op de Nieuwe gracht en de Domtoren (klok) |
Sonnenborgh is een bolwerk en publiekssterrenwacht in de
Nederlandse stad Utrecht.
Keizer Karel V liet ter verdediging van de stad Utrecht tussen 1544 en 1558
vier stenen bolwerken aanleggen aan de binnenkant van de Stadsbuitengracht.
Sonnenborgh is daar een van. De andere waren aan de zuidkant van de stad
Manenborgh (1553-1554) en Sterrenburg (1554), met aan de noordkant Morgenster
(ca. 1544). Sonnenborgh is aan de singel.
Sonnenborgh |
De hoogleraar Buys Ballot zorgde er medio 19e eeuw voor
dat de Sterrenwacht van de Smeetoren, waar reeds meteorologische waarnemingen
werden gedaan, naar de Sonnenborgh verhuisde. Na de chemie richtte Buys Ballot
zich vooral op meteorologie en in 1854 richtte hij op deze plaats het
Koninklijk Nederlands Meteorologisch Instituut (KNMI) op. Na het vertrek van
het KNMI naar De Bilt in 1897, stond Sonnenborgh weer geheel in het teken van
de sterrenwacht. Het sterrenkundig instituut in Utrecht is in 2012 opgeheven.
Oosterspoorbaan |
Wat overgebleven is van de Oosterspoorbaan (vanaf de
Abstededijk tot aan de Koningslaan), is een 750 meter lang tracé met een
oppervlakte van 22.000 m2. Dat is omgevormd naar een nieuw fiets- en
wandelpark. Het maakt de verbinding tussen binnenstad van Utrecht en het Kromme
Rijngebied. Ter herinnering aan het spoorse verleden zijn de oude
bovenleidingsportalen blijven staan, ( bron treinenweb.nl)
Je loopt/fietst tijdens de route de binnenstad uit en volgt de Kromme Rijn richting Amelisweerd (Bunnik).
Zoek Uranus |
de Kromme Rijn |
In totaal zijn er langs de route acht planeten aangebracht.
De laatste planeet is bevestigd op een steen langs de Kromme Rijn, Rhijnauwen,
Bunnik. (bron toeractief.nl)
We sluiten af met koffie in Stayokay. We brengen zoveel vocht mee van buiten, dat de lens van de camera beslaat.
de planetenroute van Louk Röell. |