Vaderdag

In 2011 valt Vaderdag in Nederland op 19 juni, en in België op 12 juni.

Vaderdag is een feestdag ter ere van vaders, waarbij hun vaderschap, vaderlijke obligaties en de invloed van vaders in de samenleving wordt gevierd. In veel landen wordt het gevierd op de derde zondag in juni. Het feest komt voort uit de voorafgaande Moederdag.

In België is Vaderdag de tweede zondag in juni en in Nederland de derde zondag. In Spanje, Portugal, maar ook in een deel van België (o.a. Antwerpen), wordt op 19 maart Vaderdag gevierd, de dag van Sint Jozef, de voedstervader van Jezus. In Duitsland wordt het gevierd op Hemelvaart (Jezus keert terug naar zijn Vader in de hemel).

Vaak krijgt vader op Vaderdag van zijn kinderen ontbijt op bed. Ook geven de (kleinere) kinderen knutselwerkjes die zij op de basisschool voor hun vader gemaakt hebben. Verder krijgt hij typisch op mannen gerichte cadeaus, die de commercie in winkels, etalages, reclame, etc. duidelijk in beeld brengt. Traditionele voorbeelden zijn overhemden, stropdassen en sokken, maar ook scheerapparaten en elektronica.

Geschiedenis

Naar verluidt is Vaderdag in 1909 geïntroduceerd door mevrouw Sonora Smart Dodd, uit de staat Washington, waarbij zij haar vader wilde eren, William Jackson Smart, een veteraan uit de Amerikaanse Burgeroorlog, die weduwnaar was geworden, nadat zijn vrouw in het kraambed bij de geboorte van het zesde kind gestorven was. Toen zijn dochter volwassen geworden was, wilde ze de kracht en het doorzettingsvermogen van haar vader onder de aandacht brengen. Zij was hiervoor geïnspireerd door Anna Jarvis, die een Moederdag lanceerde.

De eerste Vaderdag vond toen plaats op 19 juni 1910 in Spokane in de staat Washington. President Calvin Coolidge steunde in 1924 het idee om een Vaderdag te vieren, maar het geheel uit mannen bestaande Amerikaanse congres wilde niet iets doorvoeren dat zo de mannen in het zonnetje zette. Het effect hiervan was dat de dag pas officieel in de VS erkend was tijdens het presidentschap van Richard Nixon in 1972.

Vaderdag wordt sinds de jaren zestig ook in Nederland gevierd.

Vaders gaan op Vaderdag dikwijls samen met hun kinderen activiteiten ondernemen en worden door hun kinderen in het zonnetje gezet. Er zijn ook vaders voor wie dat niet mogelijk is, omdat ze, bijvoorbeeld na een echtscheiding, geen of weinig contact hebben met hun kinderen. Om aan de behoefte van deze vaders tegemoet te komen wordt Vaderdag in elk geval in Nederland tevens gevierd met manifestaties van vadergroepen als Fathers 4 Justice. Deze vieringen staan in het teken van de emancipatie van het vaderschap.

Er was bijvoorbeeld in 1997 een ballonnenactie in Arnhem, op Vaderdag in het jaar 2000 vond de bezetting van de Raad voor de Kinderbescherming Zutphen plaats. In 2005 vond een nationale Vaderdagmanifestatie van Fathers 4 Justice plaats op de Botermarkt in Haarlem. In 2007 werd Vaderdag nationaal gevierd op de Brink in Deventer. Bij deze manifestaties staat de emancipatie van het vaderschap, en de strijd voor gelijkwaardig ouderschap voorop.

Vaderdag in de rest van wereld

19 maart - België (enkel Antwerpen), Italië, Spanje, Portugal
Hemelvaart -  Duitsland
5 juni – Denemarken
2e zondag van juni - België (buiten Antwerpen)
3e zondag van juni - Argentinië, Canada, Chili, Costa Rica, Cuba, Filipijnen, Frankrijk, Hongkong, India, Ierland, Japan, Maleisië, Malta, Mauritius, Mexico, Nederland, Peru, Singapore, Slowakije, Suriname, Turkije, Venezuela, Verenigd Koninkrijk, Verenigde Staten, Zuid-Afrika
23 juni – Polen
laatste zondag van juli - Dominicaanse Republiek
8 augustus - Taiwan (omwille van de homofonie tussen 8/8 en papa)
2e zondag van augustus – Brazilië
1e zondag van september - Australië, Nieuw-Zeeland
3 oktober – Luxemburg
2e zondag van november - Noorwegen, Zweden, Finland
5 december - Thailand (verjaardag van de koning)

In 2007 is in Nederland de Vaderdagtrofee m/v ingesteld door het vaderkenniscentrum. Deze wordt jaarlijks uitgereikt aan de persoon of organisatie met opmerkelijke verdiensten op het gebied van de herwaardering van vaderschap. (bron: Wikipedia)

Papadag

Papadag is een informele benaming waarmee een vrije dag voor mannen wordt aangeduid, waarop deze de zorgen voor hun kind(eren) op zich nemen. Vaak gaat het om een vaste (vrije) dag in de week.

Opa en oma-dag

Een puur commerciële dag - geïnspireerd op Vaderdag en Moederdag - bedoeld om (onder het mom van grootouders in het zonnetje zetten) producten van bepaalde organisaties te promoten. Zeer onregelmatig, begonnen in 2004 (17 april). Was in 2005 op 16 april en in 2006 op 4 juni.
Daarna volgens de Wereld Feesten Almanak niet meer gehouden.